In een samenleving die steeds meer digitaliseert en juridiseert, moet iedereen toegang tot het recht hebben en mag niemand uit de boot vallen. Dat beseft ook de Oostendse burgemeester Bart Tommelein. Hij zoomt in op hoe zijn stad deze uitdagingen aangaat en welke rol de Wetswinkel daarin kan spelen.
Bart Tommelein: "Ik ben bevoegd voor digitalisering in Oostende, een stad die evolueert naar een smart city, een digitale stad. Dat betekent voor velen een stap vooruit, omdat het hen tijdwinst oplevert. Maar aan de andere kant maakt die digitalisering het voor velen ook moeilijker. Er zijn in ons land, en zo ook in Oostende, behoorlijk wat mensen die geen toegang hebben tot het internet. En dat zijn lang niet altijd de ouderen. Mijn vader van bijna 90 bijvoorbeeld heeft de digitale trein niet gemist en zich de sociale media zeer goed eigen gemaakt. Er zijn anderen die zodanig zijn verwend door hun entourage dat ze zelf niet mee zijn met de digitalisering. Zo ben ikzelf erg goed omringd door mensen die sneller en handiger zijn in opzoekingen op het web. Natuurlijk zijn er ook mensen die onvoldoende kennis hebben om het aan te leren."
Mensen kunnen makkelijk verdwalen in het doolhof van juridische regels. In het voorkomen hiervan kan de Wetswinkel een grote rol spelen.
Persoonlijk advies
"Wanneer het echter gaat over de rechten en plichten van mensen, over de administratieve procedures die ze moeten volgen om in orde te zijn met een bepaalde regelgeving, geloof ik niet dat dokter Google de beste weg is. Net in deze tijd die wetgevingsinformatie overal op het internet beschikbaar maakt, is persoonlijk advies absoluut noodzakelijk. Bijvoorbeeld over de beslissing om al dan niet de eerste stappen te zetten in een juridisch proces. De samenleving wordt alsmaar complexer, er komen steeds meer regeltjes, waarin een kat haar jongen niet meer terugvindt. Mensen kunnen makkelijk verdwalen in het doolhof van juridische regels. In het voorkomen hiervan kan de Wetswinkel een grote rol spelen. Zelfs met een eenvoudige vraag kan je er best meteen langsgaan voor een eerste advies. De experts van de Wetswinkel helpen je om te bepalen of er bijkomende stappen moeten worden gezet."
Strijd tegen armoede
"We beseffen in onze stad ten volle dat veel mensen doorheen de wirwar van juridische regels moeten worden geholpen. Oostende is een stad met een hoge armoedegraad en veel vereenzaming. Voor de toeristen is het stad waar ze naartoe komen in de hoop dat de zon er altijd schijnt, maar de realiteit is anders. Er is werk aan de winkel, ook voor de Wetswinkel. Onze absolute prioriteit is de strijd tegen armoede. De rol van de Wetswinkel daarin is cruciaal. De Wetswinkel kan preventief werken, kan vermijden dat mensen in een juridische mallemolen terechtkomen, of door een klein probleem plots met de rug tegen de muur staan en zo in armoede belanden. Veel mensen komen in de problemen omdat ze op een bepaald moment niet het juiste advies krijgen. Dat kan een leven verwoesten. Het rechtssysteem, hoe complex het ook mag zijn, moet voor iedereen toegankelijk zijn. Iedereen, ongeacht zijn of haar achtergrond, financiële situatie of opleiding, verdient het om de bescherming van de wet te begrijpen en ervan gebruik te maken. De Wetswinkel biedt een uitgestoken hand, ook naar iedereen die twijfelt om hulp te zoeken, die bang is voor de kosten, of beschaamd, of niet weet waar te beginnen."
Rechten automatisch toekennen
"Onze stadsdiensten gaan zelf altijd uit van het principe van rechtenverkenning. Dat betekent dat wij mensen automatisch hun rechten toekennen, zonder dat ze er zelf om moeten vragen. Een groot team van maatschappelijk werkers staat hiervoor in. Bij elk dossier bekijken ze het maximale waar mensen recht op hebben. Elke persoon die we uit de armoede kunnen halen, is een overwinning. Armoede los je niet op met een vingerknip, dat besef ik ook. Maar mensen hebben recht op comfortabel wonen, opleiding, een goed zorgaanbod en activering. We zorgen er ook voor dat mensen zo snel mogelijk de taal leren."
De lat ligt hoog, de drempel laag
"Ikzelf ben opgegroeid in een heel modaal gezin, maar ik besef nu bevoorrecht te zijn doordat ik kan terugvallen op een groot netwerk. Soms vraag ik me bij bepaalde administratieve of juridische vraagstukken af: wat moet ik daarmee aan? Maar wat doen mensen zonder dat netwerk? Hoe geraken zij uit een aantal chaotische omstandigheden? Nogmaals, ik kan niet genoeg benadrukken dat de Wetswinkel een grote hulp kan bieden. De Wetswinkel vergelijkt zichzelf met de huisarts, die eerstelijnshulp en betrouwbaar advies biedt, maar dan inzake het recht. Snel en laagdrempelig. En pas later wordt er eventueel doorverwezen naar een advocaat. Ik omschrijf dat als de lat in je ambities hoog leggen, maar de drempel laag houden. En dat is wat de Wetswinkel doet."
Redactie en fotografie: Ilse Prinsen